ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 2.04 - Αίθουσα 4

Η Διδακτική της Μυθοπλασίας: Τεχνικές Φιλαναγνωσίας και Δημιουργικής Γραφής

Δενεζάκη Λιάνα, συγγραφέας- εικονογράφος

Περιεχόμενο Εργαστηρίου

Τι πληροφορίες μεταφέρουν οι εικόνες και πώς μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε για να αναπτύξουμε τον περιγραφικό και αφηγηματικό λόγο των παιδιών και να τα εμπνεύσουμε να πλάσουν τις δικές τους ιστορίες;

Οι Παραμυθοκάρτες Δημιουργικής Αφήγησης, μάς δείχνουν τον τρόπο να επινοήσουμε δικές μας αφηγήσεις, χρησιμοποιώντας ως εργαλεία τα Επτά Βασικά Στοιχεία μιας φανταστικής ιστορίας, όπως τα ορίζει ο Βλαντιμίρ Προπ.

Η εικονογράφηση των καρτών μάς καθοδηγεί να πλάσουμε τους ήρωες κι έπειτα να τους μπλέξουμε σε περιπέτειες, καθορίζοντας οι ίδιοι την πλοκή και την εξέλιξη της ιστορίας. Ο στόχος μας είναι οι μαθητές, αξιοποιώντας την πρότερη αναγνωστική εμπειρία τους και τα βιώματά τους, να καθοδηγηθούν ώστε να δημιουργήσουν μια δομημένη φανταστική ιστορία, κατανοώντας τα βήματα που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία της, τα οποία αργότερα θα εσωτερικεύσουν για να αναγνωρίζουν σε κάθε φανταστικό αφήγημα. Στην πορεία, θα έχουν τη χαρά να δουν να παίρνει μορφή μπροστά στα μάτια τους βήμα-βήμα η ιστορία που δημιούργησαν. Πρόκειται για μια διαδικασία που μαζί με τη φαντασία καλλιεργεί την κριτική σκέψη και την ενσυναίσθηση και προσφέρει παράλληλα στον εκπαιδευτικό αρκετά στοιχεία για την ψυχοσύνθεση κάθε παιδιού, τους προβληματισμούς του αλλά και για τη δυναμική της ομάδας/τάξης του. Με βιωματικές δραστηριότητες, η ιστορία ζωντανεύει μέσα από την εικονογράφηση και γίνεται ένα «κανονικό» βιβλίο, με το επιπλέον όφελος της γνώσης των σταδίων παραγωγής του βιβλίου αυτού.

Με τη συμμετοχή τους σε αυτό το βιωματικό εργαστήριο τα παιδιά:

• Κατανοούν πως η φαντασία είναι διαφορετική για τον καθένα από εμάς και πως η έμπνευση για ένα αριστούργημα μπορεί να προκύψει απλώς και μόνο από μία μουντζούρα ή ένα λάθος.

• «Διαβάζουν» τις εικόνες και αναγνωρίζουν τις πληροφορίες που μεταφέρει καθεμία από αυτές.

• Χρησιμοποιούν τις πληροφορίες ώστε να αποφασίσουν για την πλοκή της ιστορίας τους.

• Ανταλλάσσουν απόψεις, συζητούν, ενθαρρύνονται να εκφραστούν ελεύθερα, δίχως το φόβο του λάθους.

• Συνεργάζονται και παρουσιάζουν τις ιδέες τους.

• Επινοούν λύσεις στα προβλήματα του ήρωα.

• Αναγνωρίζουν και περιγράφουν τα συναισθήματα των ηρώων.

• Αποκτούν αυτοπεποίθηση, καθώς όλες οι ιδέες αξιοποιούνται.

• Αξιολογούν τη στάση των ηρώων και, σε περίπτωση που κρίνουν ότι δεν ταιριάζει, την αλλάζουν, αναγνωρίζοντας και μεταβάλλοντας έτσι τυχόν «δυσλειτουργικά» στοιχεία του ψυχισμού του ήρωα.

• Περνούν από τον προφορικό στον γραπτό λόγο, του οποίου τη λειτουργία αντιλαμβάνονται βαθύτερα, και κατόπιν στη ζωγραφική απεικόνιση/αναπαράσταση της ιστορίας τους.

Βιογραφικό Εισηγήτριας

Η Λιάνα Δενεζάκη είναι συγγραφέας και εικονογράφος. Μέχρι σήμερα έχει γράψει 19 παιδικά βιβλία κι ένα μυθιστόρημα για ενήλικες ενώ έχει εικονογραφήσει περισσότερα από 200 βιβλία για λογαριασμό πολλών εκδοτικών οίκων. Επίσης έχει συμμετάσχει στη δημιουργία εκπαιδευτικών διαδραστικών εφαρμογών που έχουν μεταφραστεί και κυκλοφορούν σε οκτώ γλώσσες.

Το 2009 τιμήθηκε με τον Έπαινο Προσχολικής και Πρώτης Σχολικής Ηλικίας του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου «Πηνελόπης Μαξίμου» για το βιβλίο «Ένας Γενναίος Σκύλος», ενώ το 2010 με το Βραβείο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου Μέσης Σχολικής Ηλικίας «Φανής Αποστολίδου» για το βιβλίο «Μαρδούκ!». Ανήκει στη συντακτική ομάδα του «Μαγικού Κόσμου» που το 2013 βραβεύτηκε ως το καλύτερο Ηλεκτρονικό Πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

Το 2015 επιλέχθηκε να συμμετάσχει στο Διακρατικό-Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα 100 mirrors, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο Erasmus+ με στόχο την ενίσχυση, μεταξύ άλλων, των εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών προσεγγίσεων όσον αφορά την προώθηση των σπουδαστών στην απασχόληση, και παρουσίασε το έργο της στο Πανεπιστήμιο της Σαραγόσα.

Από το 2010 συνεργάζεται, ως εξωτερικός συνεργάτης. Με το Δημοτικό «Δελασάλ», όπου πραγματοποιεί εργαστήρι δημιουργικής γραφής με τους μαθητές της Δ΄τάξης.

Είναι μέλος του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς κι έχει πάρει μέρος σε εκθέσεις εικονογράφησης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι συνεργάτιδα του εγκεκριμένου από το Υπουργείο Παιδείας Προγράμματος «Ζωο... φιλώντας - Μαθήματα άδολης αγάπης» που εφαρμόζεται στα σχολεία, με στόχο την καλλιέργεια ζωοφιλικής παιδείας, της ενσυναίσθησης και του σεβασμού απέναντι στις άλλες μορφές ζωής.

Με τον Μάνο Κρόκο έχουν δημιουργήσει τις εκδόσεις Κίτρινο Πατίνι και την επιτυχημένη σειρά καρτών δημιουργικής αφήγησης για παιδιά «Παραμυθοκάρτες», με στόχο να προτρέψουν τα παιδιά να γίνουν τα ίδια δημιουργοί του δικού τους φανταστικού κόσμου.

Βιβλιογραφία:

• Το Δάσος που άλλαξε όνομα, εκδ. Λιβάνη

• Φράουλες, βατόμουρα και τρεις σταγόνες μέλι, εκδ. Λιβάνη

• Ένας γενναίος σκύλος, εκδ. Λιβάνη

• Μία κόκκινη κλωστή κι ένα παρδαλό νησί, εκδ. Λιβάνη

• Καλά ξεμπερδέματα, εκδ. Λιβάνη

• Κωδικός: Μελάνι, εκδ. Λιβάνη

• Παράξενο καλοκαίρι, εκδ. Λιβάνη

• Μαρδούκ!, εκδ. Λιβάνη

• Από Δευτέρα και βλέπουμε, εκδ. Λιβάνη

• Ελίνα+Ελπίδα=Φίλες για πάντα, εκδ. Λιβάνη

• Τα Μουσουδάκια μαθαίνουν την αλφαβήτα, εκδ. Λιβάνη

• Τα Μουσουδάκια μαθαίνουν τους αριθμούς, εκδ. Λιβάνη

• Ελεύθερες ώρες με τα Μουσουδάκια, εκδ. Λιβάνη

• Τα Μουσουδάκια μαθαίνουν αγγλικά, εκδ. Λιβάνη

• Διακοπές με την αχτύπητη παρέα, για παιδιά που έχουν τελειώσει την α΄ δημ., εκδ. Λιβάνη

• Διακοπές με την αχτύπητη παρέα, για παιδιά που έχουν τελειώσει τη β΄ δημ., εκδ. Λιβάνη

• Καληνύχτα, Ονειρένια!, εκδ. Βιβλιόφωνο

• Ο Μπαρτόλο με τα κόκκινα γυαλιά, εκδ. Κόκκινη Κλωστή Δεμένη

• Το σμαράγδι και η θάλασσα, εκδ. Λιβάνη