"Επικοινωνία Επιστήμης: Βιωματικές πρακτικές για τη Διδασκαλία Θετικών Επιστημών" 

Μενέλαος Σωτηρίου, Science View

Περίληψη Εισήγησης

Η Επικοινωνία Επιστήμης (Science Communication), περιλαμβάνει ένα ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων. Τα τελευταία χρόνια, σε αρκετές περιπτώσεις, περιλαμβάνει δράσεις που θεωρούνται παράλληλα και εκπαιδευτικές. H Science View, δραστηριοποιείται στο πεδίο της Επικοινωνία Επιστήμης προσπαθώντας να εισάγει καινοτόμες δράσεις Επικοινωνίας και Διδασκαλίας Θετικών Επιστημών τόσο στη Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η παρουσίαση θα επικεντρωθεί σε 2 από αυτές τις δράσεις που προσπαθούν να εμπλέξουν τους μαθητές και καθηγητές σε βιωματικές δράσεις χρησιμοποιώντας μεθοδολογίες από την Τέχνη, την Επιχειρηματολογία και τον Διάλογο μέσα από ένα προτεινόμενο παιδαγωγικό πλαίσιο.

Η πρώτη δράση είναι το Μαθαίνοντας Επιστήμη μέσα από το Θέατρο (www.lstt.eu). Μια ετήσια δράση που διοργανώνεται τα τελευταία 5 χρόνια με συμμετοχές σχολίων από όλη την Ελλάδα καθώς και από κάποιες χώρες της Ευρώπης. Στην Ελλάδα έχουν συμμετάσχει μέχρι σήμερα περί τους 3000 μαθητές με την υποστήριξη 250 εκπαιδευτικών. Μαθητές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης καλούνται να δραματοποιήσουν επιστημονικές έννοιες και γνώσεις που προέρχονται από το αναλυτικό πρόγραμμα των μαθημάτων τους. Δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού έργου CREAT-IT (www.creatit-project.eu) ενώ στηρίζεται στις αρχές των διερευνητικών μεθόδων μάθησης των θετικών επιστημών (Inquiry Based Science Education) καθώς και στο παιδαγωγικό πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου CREATIONS (https://creations-project.eu/). Αποτελεί έναν από τους επιταχυντές (accelerators) του Ευρωπαϊκού έργου Open Schools for Open Societies (OSOS) (https://www.openschools.eu/) που έχουν εγκριθεί και προτείνονται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) ως Εθνικού Συντονιστή για τα Ελληνικά Σχολεία που συμμετέχουν στο έργο και μία από τις περιπτώσεις εφαρμογής σε σχολεία Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Ευρωπαϊκού έργου Creativity, Art and Science in Primary Education (CASE) (https://www.project-case.eu/).

Η δεύτερη δράση είναι το Μαθητικό Κοινοβούλιο Επιστήμης https://studentparliament2018.weebly.com/), το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση του διαλόγου και την ανταλλαγή απόψεων και γνώσεων ανάμεσα στους μαθητές και τους επιστήμονες, εμπλέκοντας τα παιδιά στις διαδικασίες του κοινοβουλευτισμού σε θέματα που καλύπτουν ποικίλους τομείς της επιστήμης και της έρευνας. Το Ελληνικό Μαθητικό Κοινοβούλιο της Επιστήμης αποτελεί μέρος μιας πανευρωπαϊκής δράσης στην οποία μετέχουν χώρες της Ευρώπης με συντονίστρια τη Γερμανία (Wissenschaft im Dialog). Μαθητές 16 έως 18 ετών μετέχουν σε πραγματικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες, ενώ δρουν ως ερευνητές επιστημονικών θεμάτων με την αρωγή διακεκριμένων ειδικών και ακαδημαϊκών. Διοργανώνεται από το 2014, κάθε 2 χρόνια, και στις 3 διοργανώσεις του έχει εμπλέξει περί τους 1500 μαθητές από όλη την Ελλάδα.

Βιογραφικό Εισηγητή

Ο κ. Μενέλαος Σωτηρίου (BSc Mathematics,) δραστηριοποιείται στο χώρο της επιστημονικής δημοσιογραφίας και της επικοινωνίας της επιστήμης με 18 χρόνια διεθνούς εργασιακής εμπειρίας. Είναι κάτοχος Master στη Διοίκηση Ολικής Ποιότητας. Το ερευνητικό του ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στην επικοινωνία της επιστήμης και των αποτελεσμάτων της στο ευρύ κοινό με έμφαση στον τομέα της εκπαίδευσης θετικών επιστημών όπου και έχει συμμετάσχει σε αρκετά έργα (εθνικά και διεθνή). Είναι ο εμπνευστής της ελληνικής εκπαιδευτικής δράσης «Μαθαίνοντας Επιστήμη Μέσα από το Θέατρο» (www.lstt.eu) ενώ συνεργάζεται με τον Παιδαγωγικό Τομέα του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών σε αρκετές ερευνητικές πρωτοβουλίες. Είναι ο εθνικός συντονιστής της δράσης Ελληνικό Μαθητικό Κοινοβούλιο της Επιστήμης η οποία αποτελεί μέρος ενός ευρωπαϊκού έργου που διεξάγεται σε 16 χώρες ανά την Ευρώπη.

Έχει συμμετάσχει σε περισσότερα από 30 ευρωπαϊκά έργα στα προγράμματα SwafS, ERASMUS+, SSH, ICT, Research for the Benefit of SME's. Διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε δραστηριότητες δικτύωσης καθώς ήταν ο συντονιστής του έργου EUROSiS που είναι το δίκτυο των Εθνικών Σημείων Επαφής για το Πρόγραμμα SiS. Συμπεριλαμβάνεται στην βάση δεδομένων των αξιολογητών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 (HORIZON 2020) καθώς και σε αυτή του Science Foundation of Ireland ενώ επίσης έχει λάβει μέρος σε αρκετές συναντήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως ειδικός σε θέματα επιστημονικής επικοινωνίας και δημοσιογραφίας.

Είναι ο Πρόεδρος της Science View, της ελληνικής ένωσης επικοινωνιολόγων, συγγραφέων και δημοσιογράφων επιστήμης, (www.scienceview.gr) και ερευνητικός συνεργάτης στο Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου (2011 - 2015) της Ευρωπαϊκής Ένωσης Οργανισμών Δημοσιογραφίας Επιστήμης (EUSJA - www.eusja.org) ενώ από τον Αύγουστο του 2016 είναι στο διοικητικό συμβούλιο του Centre for Creativities, Arts and Science Education (CASE - https://casecenter.no/). Επίσης ήταν σύμβουλος έκδοσης του ηλεκτρονικού περιοδικού "Ε&Τ" για την έρευνα και την τεχνολογία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας.