"Ο επιστημονικός λόγος στις Φυσικές Επιστήμες"
Νεράντζης Νικόλαος, Φυσικός στην Ειδ. Αγωγἠ & Εκπ/ση, 1ο Γυμνάσιο Θέρμης
Περίληψη Εισήγησης
Πολλοί μαθητές δυσκολεύονται να αποκωδικοποιήσουν - και κατα συνέπεια να παρακολουθήσουν - την επιστημονική γλώσσα καί στις Φυσικές Επιστήμες. Κίνηση είναι ο ρυθμός μεταβολής της θέσης (Μηχαική/Φυσική) ή ο ρυθμός μεταβολής της συγκέντρωσης των προϊόντων/αντιδρώντων (Χημική Κινητική/Χημεία); Ορίζεται η Ενέργεια (ή δέν χρειάζετια να οριστεί καθώς τελικά υποβαθμίζεται); Η Θερμότητα, η Θερμική ενέργεια και η Εσωτερική ενέργεια συνδέονται μεταξύ τους ή είναι έννοιες ξένες μεταξύ τους; Ορίζεται η Ζωή, το Σημείο; Και, γιατί στη Χημεία τις ανόγρανες ενώσεις τις διαβάζουμε "ανάποδα" (π.χ. στο χλωριούχο νάτριο NaCl, πρώτα "διαβάζουμε" το Cl και μετά το Na);
Η πολυπλοκότητα των επιστημονικών εννοιών δυσκολεύει, λιγότερο ή περισσότερο, τους μαθητές ανά τον κόσμο και προέρχεται κυρίως από το γεγονός ότι η επιστημονική "φρασεολογία" αποτελεί στην ουσία έναν εξειδικευμένο κώδικα, μία εξειδικευμένη γλώσσα με ένα μοναδικό σύνολο κανόνων διατύπωσης, γραμματικής και λεξιλογίου. Η επικοινωνία της επιστήμης συμβάλλει στην εξοικείωση με την "επιστημονική γλώσσα" και στον επιστημονικό εγγραμματισμό, βοηθώντας παράλληλα τον πιθανό εκσυγχρονισμό της επιστημονικής γλώσσας - ο οποίος ζηττίται να γίνει και με όρους προσβασιμότητας. Τα πιθανά εμποδια των μαθητών προς τον επιστημονικό εγγραμματισμό (πρηγούμενες γνώσεις, μητρική γλώσσα, πολιτισμικό περιβάλλον, συνθήκες ζωής, τρόποι διδασκαλίας και μάθησης, ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκεα ή/και αναπηρίες, κ.ά.) μπορούν να αρθούν κυρίως μέσα από τις διδακτικές εμπειρίες, που θα τους εμπλέξουν ενεργά σε ομάδκές διαδικασίες με νόημα και σκοπό, οι οποίες θα τους επιτρέψουν να αναγνωρίζουν τις διαφορές επιστημονικού λεξιλογίου - λεξιλογίου καθμερινής ζωής. Εάν οι μαθητές αναγνωρίσουν πώς σκέφτονται οι επιστήμονες θα υπάρξουν περισσότεροι μαθητές που θα νιώθουν πιο άνετοι και θα θέλουν να συμμετάσχουν στην κουλτούρα της επιστήμης.