"Καθημερινές σχολικές πρακτικές στοχεύοντας στην ανάπτυξη του προφορικού λόγου μαθητών/τριών του δημοτικού σχολείου"
Δρ Μπόμπας Χ. Λεωνίδας, Συγκριτικός της Εκπαίδευσης - Ψυχολόγος
Περίληψη Εισήγησης
Με δεδομένο ότι, αναμφισβήτητα, ο προφορικός λόγος ενός μαθητή -ενός ατόμου γενικότερα- αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική και απαραίτητη διανοητική ικανότητα, καθώς μέσω αυτού είναι σε θέση να εκφράζει σκέψεις και συναισθήματα αναπτύσσοντας παράλληλα διαπροσωπικές σχέσεις και αποδεχόμενοι επίσης, εκ προοιμίου, ότι ο προφορικός λόγος είναι πολύ σημαντικός για την ανάπτυξη της προσωπικότητας ενός ατόμου, η παρούσα διερευνητική εργασία επιχειρεί όχι μόνο να υπογραμμίσει και να αναδείξει τον καταλυτικό ρόλο του προφορικού λόγου για όλα τα παιδιά ανεξαιρέτως, αλλά και να επαναφέρει στο προσκήνιο του δημόσιου διαλόγου μια σειρά από προτεινόμενους (εφαρμοζόμενους;) τρόπους-μεθόδους-σχολικές πρακτικές που, στο πλαίσιο της σχολικής καθημερινότητας, είναι σε θέση να συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη και/ή στη βελτίωση του προφορικού λόγου μαθητών/τριων, από την Α΄ έως και την ΣΤ΄ τάξη του δημοτικού σχολείου.
Υπ' αυτό το πρίσμα ενδιαφέροντος, κωδικοποιώντας και αξιοποιώντας τα εμπειρικά πρωτογενή δεδομένα «για τα του προφορικού λόγου των μαθητών/τριων» (22) είκοσι δύο δασκάλων και των έξι τάξεων συγκεκριμένου δημοτικού σχολείου, παρουσιάζονται στη συνέχεια δυνητικά εφαρμοζόμενοι τρόποι, δραστηριότητες και σχολικές πρακτικές που ο κάθε δάσκαλος μπορεί να έχει (και έχει) στην εκπαιδευτική και παιδαγωγική του «φαρέτρα», για να στηρίζει και να βελτιώνει διαρκώς (και) τον προφορικό λόγο των μαθητών/τριων του.
Αναμενόμενα, ως τέτοιες δραστηριότητες/σχολικές πρακτικές οι συμμετέχοντες δάσκαλοι προτείνουν «τη δραματοποίηση και την ανάληψη ρόλων», το «παιχνίδι», την «ανάγνωση και ανάλυση λογοτεχνικών κειμένων/βιβλίων», τον «ενεργητικό διάλογο και συζήτηση», καθώς και την «προσεγμένη και απρόσκοπτη ανα-διήγηση». Επιπροσθέτως, όπως με ειλικρίνεια σημειώνουν σχετικώς, «εμείς οι δάσκαλοι θα πρέπει να γνωρίζουμε πολύ καλά την ελληνική γλώσσα, να τη χρησιμοποιούμε εμείς οι ίδιοι πολύ σωστά, καθώς εμάς ακούν οι μαθητές να «μιλάμε» συνεχώς».
Οι συμμετέχοντες αναφέρθηκαν όλως ιδιαιτέρως στον παράγοντα «χρόνο» που ως «Δαμόκλειος σπάθη» απειλεί αλλά και καθορίζει (εν, πολλοίς) ποικιλοτρόπως την αμείλικτη σχολική καθημερινότητα και δυσχεραίνει εξαιρετικά τις προσπάθειες του δασκάλου (και) στο σημαντικό πεδίο του προφορικού λόγου μαθητών και μαθητριών.
Βιογραφικό Εισηγητή
Ο Λεωνίδας Χ. Μπόμπας σπούδασε Αναπτυξιακή Ψυχολογία (B.A. Concordia University, Montreal, Canada), Επιστήμες τής Αγωγής (M.A. ConcordiaUniversity) και Συγκριτική Παιδαγωγική (Ph.D. McGill University, Montreal). Δίδαξε στα ελληνικά σχολεία τού Μόντρεαλ (1975-1985) και στα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής Εκπαίδευσης των Πανεπιστημίων Κρήτης (1989-1992 και 2001) και Ιωαννίνων (1992-1994), καθώς και στο ειδικό Πρόγραμμα 'Εξομοίωσης' (1997-2003) του Π.Τ.Δ.Ε. τού Πανεπιστημίου Αθηνών. Από τον Απρίλιο του 1994 έως και τον Νοέμβριο του 2018, εργάστηκε ως Διευθυντής Σπουδών στο 24θέσιο ιδιωτικό δημοτικό σχολείο «Νέα Εκπαιδευτήρια - Γ. Μαλλιάρας») και ως επιστημονικός υπεύθυνος της «Μονάδας Διαρκούς Επιμόρφωσης» του σχολείου. Από το 2004, εκδίδει και διευθύνει το εξαμηνιαίο (αγγλόφωνο) περιοδικό "Hellenic Pedagogical Cosmos". Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζονται, κυρίως, σε ζητήματα: διαπολιτισμικότητας, εκπαίδευσης μεταναστών και μειονοτήτων, επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση, συγκριτικής εκπαίδευσης και στους ρόλους των γονέων στα της εκπαίδευσης των παιδιών τους. Ανάλογες είναι και οι σχετικές δημοσιεύσεις του με τη μορφή βιβλίων, μονογραφιών και άρθρων σε ακαδημαϊκά περιοδικά/επιθεωρήσεις, καθώς και οι ανακοινώσεις του σε επιστημονικά συνέδρια στο ευρύτερο πεδίο των Επιστημών της Αγωγής. Ο Λ. Χ. Μπόμπας, ως ειδικός σύμβουλος στη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού (1986-1990), έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε διεθνή συνέδρια και επιτροπές για θέματα μετανάστευσης, παλιννόστησης και εκπαίδευσης.
Εμπνευστής και ιδρυτής τού «Ομίλου Ελλήνων Λογοτεχνών Μόντρεαλ» (1979), έχει δημοσιεύσει τα ποιήματα του σε οκτώ ποιητικές συλλογές, με χρονική αφετηρία αυτών των εκδόσεων το έτος 1969. Το ποίημά του «Υπόθεση Εργασίας» έχει βραβευθεί με έπαινο στον πανελλήνιο διαγωνισμό ποίησης (2010) της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών.